Enflasyon Muhasebesi Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Enflasyon muhasebesi neden uygulanır?

Vergi kanunları açısından fiyat endeksindeki artış (Yurt içi ÜFE), içinde bulunulan dönem dahil son üç hesap döneminde %100'den ve içinde bulunulan hesap döneminde %10'dan fazla olması halinde şartlar oluşmuş kabul edilerek mali tabloların enflasyon düzeltmesine tabi tutulması beklenmektedir. 31.12.2021 tarihi itibarıyla enflasyon muhasebesini gerektiren şartlar oluşmuş ancak VUK Geçici 33'üncü madde kapsamında uygulama 31.12.2023 tarihine ötelenmiştir.

Logo Tiger/GO ürünlerinde hangi versiyondan itibaren kullanılabilir?

2.89.00.00 sürüm ile VUK Enflasyon muhasebesi taslak tebliği kapsamında güncellemelerin üründe uygulanabilmesi sağlanmıştır.

ERP ürünleri için enflasyon muhasebesi uygulamaları için parametreler nasıl tanımlanmalıdır?

Malzeme yönetimi parametrelerinde;

Fiyat Endeksi Atama Türü: Basit Ortalama Yöntemine Göre/ Malzeme Devir Hızına Göre

Enflasyon Düzeltme Tarihi: Düzeltme işlemi yapılacak tarih girilir. 2023 yılı için 31.12.2023 tanımlanır.

Muhasebe parametrelerinde;

Enflasyon Düzeltme Hesabı: 698

Enflasyon Muhasebesi İşlemlerinde Kullanılacak Endeks: Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi

Atanacak Fiyat Endeksi: Ay Sonu Endeksi/Aylık Ortalama Endeks olarak seçimlidir.

Ay sonu endeksi seçildiğinde ilgili tarih içerisindeki ayın endeks değeri alınır.

Aylık ortalama endekste ise ilgili tarih içerisindeki endeks ile bir öndeki ayın endeksinin ortalama değeri alınır.

Not: Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi değerleri Sistem işletmeni/ Kuruluş bilgileri/ Fiyat endeksleri penceresinde yer alan Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi değerlerinden bilgi alır.

Bu pencerede sol alt köşede yer alan Güncelle seçeneği ile güncel değerler yüklenir ve kaydet ile kaydedilir. Kullanıcı tarafından da giriş yapılabilir.

Enflasyon muhasebesi hangi işlemler için uygulanır?

• Malzeme hareketlerine,

• Muhasebe hareketlerine,

• Sabit kıymet kayıtlarına uygulanır.

Malzeme yönetimi parametrelerinde yer alan Fiyat Endeksi Atama Türü "Basit Ortalama Yöntemine Göre" nasıl çalışır?

Malzeme yönetimi parametrelerinde "Fiyat Endeksi Atama Türü" seçiminde "Basit Ortalama Yöntemine Göre" seçili stok giriş hareketlerine (üretim/hızlı üretim ile bağlantılı girişler hariç)(Bilanço Ayı Yİ-ÜFE + Bir önceki geçici vergi Yİ-ÜFE)/2 formülüne göre endeks atanmaktadır.

Endeks değeri, Genel Muhasebe parametrelerinden yer alan "Enflasyon Muhasebesi İşlemlerinde Kullanılacak Endeks: Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi" parametresine göre atanır.

Çıkış hareketlerine de kullanılan maliyet yöntemine göre örneğin eldekilerin ortalaması kullanıldığında eldekilerin ortalamasına göre çıkış hareketlerine endeks atanmaktadır.

Endeks hesaplama= (Bilanço Ayı Yİ-ÜFE + Bir önceki geçici vergi Yİ-ÜFE)/2

31.12.2023 için endeks hesaplama=(2.915,02+ 2.749,98)/2 = 2.832,5

Bilanço ayı Yİ-ÜFE

Enflasyon düzeltme katsayısı= (Bilanço Ayı Yİ-ÜFE + Bir önceki geçici vergi Yİ-ÜFE)/2 = (2.915,02) / (2.915,02+ 2.749,98)/2 = 1,02913

Stok hareketlerine endeks atama işlemi; maliyetlendirme servisi ve maliyet üzerinden fiyatlandırma (cost) işlemi ile yapılır. (LG_FFF_DD_STLINE tablosunda INFIDX kolonuna değer atanır.)

Malzeme yönetimi parametrelerinde yer alan Fiyat Endeksi Atama Türü "Malzeme Devir Hızına Göre" nasıl çalışır?

Malzeme yönetimi/ İşlemler altında yer alan Malzeme Ortalama Stokta Kalma Süresi Güncelleme işlemi çalıştırılır. Bu işlem ile malzeme kartlarına Ort.Stokta Kalma Süresi değeri yazılır. Ve bu değere göre 31.12.2023 tarihinden geriye doğru gün hesaplanarak hangi tarihe denk geliyorsa o tarihteki Yİ-ÜFE endeksi dikkate alınır.

Malzeme kartında Ort. Stokta kalma süresi örneğin: 130

Endeks düzeltme tarihi: 31.12.2023

Endeks değeri: 31.12.2023 tarihinden itibaren geriye doğru 130 gün sayılır. 23.08.2023 tarihine denk gelir. Bu durumda Ağustos-2023 Yİ-ÜFE endeksi ilgili malzeme giriş hareketlerine atanır.

Çıkış hareketlerine de kullanılan maliyet yöntemine göre örneğin eldekilerin ortalaması kullanıldığında eldekilerin ortalamasına göre çıkış hareketlerine endeks atanmaktadır.

Stok hareketlerine endeks atama işlemi; maliyetlendirme servisi ve maliyet üzerinden fiyatlandırma (cost) işlemi ile yapılır. (LG_FFF_DD_STLINE tablosunda INFIDX kolonuna değer atanır)

Not: Endeks değeri, Genel Muhasebe parametrelerinden yer alan "Enflasyon Muhasebesi İşlemlerinde Kullanılacak Endeks: Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi" parametresine göre atanır.

2.91 sürüm ile Malzeme Ortalama Stokta Kalma Süresi Güncelleme işlem filtrelerine eklenen "Hesaplama: Stok Miktarı Üzerinden/ Stok Maliyet Tutarı Üzerinden" filtresi nasıl çalışır?

Hesaplama: Stok Miktarı Üzerinden:

Dönem içinde satılan malın miktarı

Stok Devir Hızı= (Dönem başı stok miktarı+ Dönem sonu stok miktarı)/2

Ortalama Stokta Kalma Süresi= Gün/ Stok Devir Hızı

Hesaplama: Stok Maliyet Tutarı Üzerinden

Dönem içinde satılan malın maliyeti

Stok Devir Hızı= (Dönem başı stok tutarı+ Dönem sonu stok tutarı)/2

Ortalama Stokta Kalma Süresi= Gün/ Stok Devir Hızı

Gün: İşlem yapılan mali dönem başlangıç ve bitiş tarihi arasındaki gün farkıdır. Mali dönem tarih aralığı: 01.01.2023-31.12.2023 ise iki tarih arasındaki gün sayısı alınır.

Dönem içinde satılan malın maliyet: Özet maliyet analizi raporunun ilgili stok için hesaplama yapılacak dönem içeresindeki satış maliyetine eşit olmalıdır.

Dönem başı stok: Mali yıl ile başlıyor ise devir fişindeki değeri, ara tarihte başlıyorsa o tarihe kadarki eldeki stok tutarıdır.

Dönem sonu stok tutarı: Hesaplama bitiş dönemine denk gelen ilgili stokun envanter tutarıdır.

Malzeme yönetimi parametrelerinde yer alan Fiyat Endeksi Atama Türü "Hareket Tarihine Göre" nasıl çalışır?

Hareket Tarihine Göre; stok giriş hareketlerine (üretim/hızlı üretim ile bağlantılı girişler hariç) hareket gördükleri aya ait Yİ-ÜFE endeksi atanır.

Çıkış hareketlerine de kullanılan maliyet yöntemine göre örneğin eldekilerin ortalaması kullanıldığında eldekilerin ortalamasına göre çıkış hareketlerine endeks atanmaktadır.

Stok hareketlerine endeks atama işlemi; maliyetlendirme servisi ve maliyet üzerinden fiyatlandırma (cost) işlemi ile yapılır. (LG_FFF_DD_STLINE tablosunda INFIDX kolonuna değer atanır)

İleri seviye üretim kullanımında üretim emrine bağlı üretimden giriş fişlerine gerçekleşen üretim emri maliyeti hesaplama ile endeks ataması işlemi yapılır.

Not: Endeks değeri, Genel Muhasebe parametrelerinden yer alan "Enflasyon Muhasebesi İşlemlerinde Kullanılacak Endeks: Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi" parametresine göre atanır.

2023 yılı malzeme devir fişinde endeks gelmiyor.

Maliyetlendirme servisi ve maliyet üzerinden fiyatlandırma (cost) işlemi ile malzeme devir fişi satırlarına endeks atanmamaktadır, tutar birden fazla harekete ait olduğundan. Kullanıcı tarafından giriş yapılır. Sonraki yıl açılış fişinde endeks gelir.

Malzeme için dönem kapama varsa dönem kapama öncesi tarihe endeks atanır mı?

Dönem kapama geri alınarak maliyetlendirme servisi ile endeks ataması yapılır.

Not: İşlem öncesi yedek alınmalıdır.

Malzemeler için enflasyon farkları hangi raporlarda izlenebilir?

Malzeme hareketlerine endeks atandıktan sonra, bu endekse göre düzeltilmiş maliyetleri listeleyebilmek amacıyla Ayrıntılı Maliyet Analizi, Özet Maliyet Analizi ve Envanter Raporları kullanılır.

Rapor tasarımlarında alan listesine …….(Düzeltilmiş) olarak yeni alanlar eklenmiş olup tasarıma taşınarak düzeltilen tutarlar görülür.

Not: Özet ve ayrıntılı maliyet analizi raporlarında "Düzeltme tarihi" filtresinde verilen tarih dikkate alınır.

Envanter raporunda ise Düzeltme tarihi olarak, "Son Envanter Tarihi" filtresinde verilen tarih dikkate alınır.

Sabit kıymetler için duran varlıklar enflasyon düzeltme fark mahsuplaştırması nasıl yapılır?

Duran varlıklar için enflasyon düzeltme farklarının belirtilecek enflasyon fark hesapları altında mahsuplaştırıldığı seçenektir. Fark mahsuplaştırması için;

1-Sabit kıymetler için amortisman tablosu hesaplanmış olmalı. Örneğin sabit kıymet için Kasım-2023 amortisman hesaplaması yapılır ve muhasebeleştirilir. Ya da M işareti atanır.

Aralık 2023 amortisman hesaplaması yapılarak kaydedilir.

2-Sabit kıymet amortisman tablosunda muhasebe kodları geliyor olmalı.

3-Muhasebe hesap kartlarında Enflasyon Farkı Hesabı tanımlanmalı.

4-Duran Varlıklar Yönetimi/ İşlemler menüsünde yer alan Duran Varlıklar Enf.Düz.Fark Mahsuplaştırması işlemi çalıştırılır.

Duran varlıklar için oluşan fark mahsup fişinde hangi tutarın hangi sabit kıymete ait olduğu bilgisi görülemiyor?

2.90.00.01 sürüm ile birlikte Enflasyon Düzeltme Fark Mahsuplaştırması işlem filtre seçeneklerine "Satır Birleştirme: Evet/ Hayır" seçeneği eklenmiştir.

Satır Birleştirme: Hayır seçildiğinde satır birleştirme yapılmadan satır açıklama kolonuna sabit kıymet kodu ve kayıt kodu getirilerek muhasebeleştirme yapılmaktadır.

Duran Varlıklar Yönetimi/ İşlemler menüsünde yer alan Duran Varlıklar Enf.Düz.Fark Mahsuplaştırması çalıştırıldığında sabit kıymet nasıl etkilenir?

"Sabit kıymetler için duran varlıklar enflasyon düzeltme fark mahsuplaştırması nasıl yapılır?" işlem adımları ile 2023 yılı sonunda sabit kıymetlere enflasyon muhasebesi hesaplaması yapıldıktan sonra tüm varlıklar için düzeltme yapılan tarihin endeksi okunarak katsayı hesaplanır. Sabit kıymet amortisman tablosunda güncelleme işlemi yapılır.

Düzeltme katsayısı hesaplanırken kullanılacak endeks 2 şekilde belirlenir.

1-) Sabit kıymetlerde yeniden değerleme yapılmamış ise; Düzeltme işleminde satınalma tarihindeki endeks değeri dikkate alınır. Ve maliyet bedeli üzerinden hesaplama yapılır.

Örnek:

Sabit kıymet satınalma tarihi: 17.02.2022

Sabit kıymet değeri (D.S.) = 60.000,00

Değerleme endeksi: (Değerleme tarihi 31.12.2023 Yİ-ÜFE endeksi)/ (Sabit kıymet satınalma tarihi Yİ-ÜFE endeksi)

=2.915,02/1.210,6 (Şubat-2022 Yİ-ÜFE endeksi)

=2,40791 bulunur.

Dönemsel enflasyon düzeltmesi: (Sabit kıymet değeri (D.S.) 2,40791) - Sabit kıymet değeri (D.S.) =(60.000,002,40791) - 60.000,00

=144.474,60 - 60.000,00= 84.474,60

Dönemsel birikmiş amortisman düzeltmesi= (Toplam birikmiş amortisman *2,40791) - Toplam birikmiş amortisman

=(24.000*2,40791) - 24.000,00

=57.789,84*24.000,00= 33.789,84

2-) Sabit kıymetlerde yeniden değerleme yapılmış ise; Değerleme yapılan tarihin endeks değeri dikkate alınır. Değerleme sonrası oluşan sabit kıymet değeri (D.S.) bedeli üzerinden hesaplama yapılır. Yeniden değerleme sonrası hesaplanan S.K.D. (D.S.) tutarı ile düzeltme hesaplaması sonucu bulunan rakam çıkarılarak enflasyon düzeltme tutarı bulunur.

Örnek:

Sabit kıymet satınalma tarihi: 28.01.2020

Sabit kıymet değeri (D.S.) = 300.000,00

Sabit kıymet değerleme tarihi: 31.12.2021

Değerleme endeksi: (Değerleme tarihi 31.12.2023 Yİ-ÜFE endeksi)/ (Sabit kıymet yeniden değerleme tarihi Yİ-ÜFE endeksi)

=2.915,02/ 1.022,25 (Aralık-2021 Yİ-ÜFE endeksi)

= 2,85157 bulunur.

Dönemsel enflasyon düzeltmesi: (Sabit kıymet değeri (D.S.) 2,85157) - Sabit kıymet değeri (D.S.) =(300.000,002,85157) - 300.000,00

=855.471,00 - 300.000,00= 555.471,00

Dönemsel birikmiş amortisman düzeltmesi= (Toplam birikmiş amortisman*2,85157) - Toplam birikmiş amortisman

=(60.000,00*2,85157) - 60.000,00

= 171.094,20 - 60.000,00= 111.094,20

Aradaki fark= 555.471,00 - 111.094,20= 444.376,80 Enflasyon düzeltme hesabına aktarılır.

Devam eden ay hesaplamasında maliyet farkı= Sabit Kıymet D.S. ye eklenir. Birikmiş amortisman düzeltme farkı= Birikmiş Amortisman D.S. ye eklenir. Düzeltilen tutarlar üzerinden dönemsel amortisman hesaplamaları yapılır.

Not: Muhasebe hesapları örnek olarak kullanılmıştır.

Sabit kıymetler için duran varlıklar enflasyon düzeltme fark mahsuplaştırması yapıldı. Tekrar yapılabilir mi?

Duran Varlıklar Enf.Düz.Fark Mahsuplaştırılması ile muhasebe fişlerinde oluşturulan enflasyon fark mahsup fişi silinerek yeniden Duran Varlıklar Enf.Düz.Fark Mahsuplaştırılması çalıştırılabilir.

Duran Varlıklar Enf.Düz.Fark Mahsuplaştırılması çalıştırılıyor fakat "Fark mahsupları oluşturma işlemi yapılamamıştır" mesajı alınıyor. Ne yapılmalıdır?

Sabit kıymet kaydı amortisman tablosunda F9 muhasebe kodları gelmeli.Satınalma muhasebe kodu tanımlı olmalıdır. İlgili muhasebe hesapları için hesap kartında Enflasyon Fark Hesabı tanımlanmış olmalıdır.

Sabit kıymet kaydı için Aralık-2023 öncesi amortisman hesaplaması yapılmış ve muhasebeleştirilmiş ya da M işareti atanmış olmalıdır.

Aralık-2023 içinde amortisman hesaplanmalıdır.

Daha önce hesaplanmış Duran Varlıklar Enf.Düz.Fark mahsubu varsa ilgili mahsup fişi silinmelidir.

Duran Varlıklar Enf.Düz.Fark Mahsuplaştırılması çalıştırılmalıdır.

Başka üründe ya da excel de takip edilen ve yeniden değerlemesi yapılan sabit kıymetlerin, Logo GO/Tiger ürününde enflasyon düzeltme işlemi yapılabilir mi?

Evet yapılabilir. Sabit kıymet değerleme işlemleri ürün dışında hesaplanarak, enflasyon düzeltme öncesi sabit kıymetler ürüne aktarılmış olabilir.

1-Sabit kıymet kaydında sabit kıymetin satınalma ve aktife giriş tarihi girilir. Amortisman başlangıç tarihine ise Programda amortisman hesaplanmaya başlanan tarih girilir.

2-Sabit kıymet kaydında F9 geçmiş dönem bilgileri penceresinde sabit kıymet kaydında Programda amortisman hesaplanmaya başlanacak tarihe kadar olan ayrılmış amortisman toplamı ve yeniden değerleme tutarı girilir.

3-Düzeltme katsayısının hesaplamasında değerleme tarihinin okunması için LG_FFF_FAYEAR tablosunda ilk hesaplama yapılan satırda REVCALCTYPE=99 REVPRICEIDXDATE='2021-12-31'(YIL-AY-GUN) olarak güncellenmelidir.

Sonra Duran Varlıklar Enf.Düz.Fark Mahsuplaştırılması çalıştırılır.

REVPRICEIDXDATE: Yeniden değerleme yapılan tarih bilgisidir. Örnekte '2021-12-31' verilmiştir.

Duran varlıklar için enflasyon düzeltmesi ve yeniden değerleme birlikte yapılabilir mi?

Enflasyon düzeltmesi ile yeniden değerleme işlemi aynı anda yapılamaz.

Duran varlık yönetimi parametrelerinde "Enflasyon Muhasebesi Uygulanacak" parametresi bulunmaktadır ve duran varlıklara enflasyon muhasebesinin uygulanabilmesi için Evet seçili olmalıdır.

Parametre değeri Hayır seçilirse enflasyon düzeltmesi yapılmaz, yeniden değerleme hesaplaması yapılır.

Enflasyon muhasebesi hesap planında yer alan hangi hesaplar için uygulanır?

Muhasebe hesap planında tipi parasal olmayan borç ve parasal olmayan alacak hesapları için uygulanır.

Muhasebe hesap planında yer alan hesap türü seçimi enflasyon muhasebesi işlemleri için dikkate alınır mı?

Hesap türü seçeneği ile ilgili muhasebe hesabına muhasebe fişleri ile borç-alacak kaydı yapılıp yapılmayacağı belirlenir.

Muhasebe hesaplarında parasal olmayan (borç) ve parasal olmayan (alacak) hesapları için giriş/çıkış hareketi nasıl tespit edilir?

Hesap tipi "Parasal Olmayan (Borç)" olanlar için giriş hareketleri, ilgili hesaba borç yazan hareketler, çıkış ise alacak yazan hareketlerdir.

Benzer şekilde hesap tipi "Parasal Olmayan (Alacak)" olanlar için giriş hareketleri, ilgili hesaba alacak yazan hareketler, çıkış ise borç yazan hareketlerdir.

Muhasebe fişlerine endeks atama işlemi nasıl yapılır?

Genel muhasebe/ İşlemler menüsü altında yer alan;-Giriş/çıkış hareketleri ilişkilendirme-Fiyat endeksi atama işlemleri ile yapılır.

Giriş/çıkış işlemi neden yapılır?

Giriş Çıkış Hareketleri İlişkilendirme işleminin amacı, Parasal Olmayan Muhasebe Hesaplarının Muhasebe Çıkış Hareketlerini FIFO mantığına göre Muhasebe Giriş hareketleri ile ilişkilendirmektir.

Böylelikle herhangi bir parasal olmayan değer çıkışının hangi dönemdeki girişten kaynakladığı tahmininde bulunulmaktadır. (Tutar eşleştirme)

Muhasebe fişlerine endeks nasıl atanır?

Örnek 259 hesap parasal olmayan(borç) tipinde bir hesap olup 259.01 Verilen avanslar hesabı olarak tanımlandı.

21.02.2023 tarihinde 100.000,00 TL avans verildi. Borç kaydı yapıldı.

29.03.2023 tarihinde 150.000,00 TL avans verildi. Borç kaydı yapıldı.

30.05.2023 tarihinde 90.000,00 TL alacak kaydı kaydı yapıldı.

21.06.2023 tarihinde 23.000,00 TL alacak kaydı kaydı yapıldı.

Muhasebe hareketlerine endeks atanması için Muhasebe/İşlemler altında;

1-Giriş/Çıkış Hareketleri İlişkilendirme işlemi;

Tarih Aralığı: Ocak-Aralık 2023 yılı için çalıştırılır.

İstenirse Muhasebe hesap kodu/aralığı tanımlanabilir. Tanımlama yapılmazsa tüm hesaplar için ilişkilendirme işlemi yapılır.

2-Fiyat Endeksi Atama işlemi İşlem grupları:

Muhasebe İşlemleri (Girişler)

Muhasebe İşlemleri (Çıkışlar)

Sadece giriş ve çıkış hareketi olduğundan seçilmiştir. Varsa karşı hesaplar ve yansıtma hesapları seçenekleri işaretlenir.

Tarih Aralığı: Ocak-Aralık 2023 yılı için çalıştırılır.

İstenirse Muhasebe hesap kodu/aralığı tanımlanabilir. Tanımlama yapılmazsa tüm hesaplar için ilişkilendirme işlemi yapılır.

Not: Sabit kıymet hesapları için endeks atama çalıştırılmamalı. Fark mahsubu tablolardan oluşturulduğu için.

Aşağıdaki şekilde FIFO mantığına göre giriş-çıkış ilişkilendirmesi yapılarak endeks atanır.

100.000,00 : Borç kaydı olup giriş hareketidir. 21.02.2023 tarihi için Şubat-2023 Yİ-ÜFE endeksi atanır.

150.000,00 : Borç kaydı olup giriş hareketidir. 29.03.2023 tarihi için Mart-2023 Yİ-ÜFE endeksi atanır.

90.000,00 : Alacak kaydı olup çıkış hareketidir. Çıkış hareketlerine fiyat endeksi atanırken ise FIFO mantığına göre ilişkili olduğu giriş hareketlerinin endekslerinin ağırlıklı ortalaması alınır.

21.02.2023 tarihli 100.000,00 TL lık tek giriş hareketi ile ilişkilendirildiğinden ona ait endeks atanır.

23.000,00 : Alacak kaydı olup çıkış hareketidir. FIFO mantığına göre 21.02.2023 tarihli borç hareketinden kalan 10.000,00 TL ve 29.03.2023 tarihli 150.000,00 TL lık giriş hareketleri ile ilişkilendirilir. Endeks atanır.

Endeks hesaplaması:

1/F.E için FE kısmının hesaplanması:

= ((1/(Şubat 2023 Yİ-ÜFE))*10000) + ((1/(Mart 2023 Yİ-ÜFE))*13000) / (10000 + 13000 )

=((1/ 2138,04)*10000) + ((1/2147,44)*13000) / 23000

= 10,73090075/23000 = 0,000466561

1/FE = 1/0,000466561 = 2143,342 şeklinde endeks hesaplanır ve 21.06.2023 tarihli çıkış hareketine atanır.

Endeks atanması sonrası muhasebe fark mahsubu nasıl eklenir?

Genel Muhasebe/İşlemler altında Enflasyon Farklarını Mahsuplaştır işlemi ile muhasebe hesaplarındaki enflasyon farkları için mahsup fişi oluşturulur. Mahsup fişinin oluşturulması için;

• Hesap planında parasal- parasal olmayan borç ve alacak tipinin belirlenmiş,

• İlgili parasal olmayan(borç) ve parasal olmayan (alacak) hesap kartlarında Enflasyon Fark Hesabı tanımlanmış olmalıdır. Enflasyon Fark Hesabı, muhasebe hesap kartı içinde Bağlantılar/Kontroller sekmesinde yer alır.

Örnekte 259.01 hesap için enflasyon fark hesabı 259.99 olarak tanımlanmıştır.

Oluşan fark mahsubu Envanter Defterine nasıl yansır?

Oluşan fark mahsubu tutarı envanter defterine aşağıdaki şekilde yansıdığı görülür.

Muhasebe fişlerinde yer alan Enflasyon Muhasebe Fişi nasıl kullanılır?

Muhasebe fiş türlerinde, hesap toplamlarını etkileyen , enflasyon muhasebesi tarafından dikkate alınan "Enflasyon Muhasebesi" isimli fiş türü bulunur. Enflasyon muhasebesi fişi, açılış fişi gibi borç alacak eşitliğine bakılmadan kayıt yapılabilmektedir. Enflasyon muhasebesi fişinde "Hesap Dışı" parametresi tüm satırlar için öndeğer "Evet"dir.

Kullanıcı kendi hesapladığı fark tutarını Programda giriş yapmak isterse Enflasyon Muhasebe Fişi türü kullanılır.

Bunun için ilgili muhasebe hesabının fiş satırlarında enflasyon dışı kolonu evet seçilir.

Bu durumda Giriş/Çıkış Hareketleri İlişkilendirme İşlemi ve Fiyat Endeksi Atama İşleminde bu satırlar için işlem yapılmaz.

Enflasyon Farklarını Mahsuplaştırma işlemi çalıştırıldığında aşağıdaki şekilde fark mahsubu oluşur.

Muhasebe açılış fişinde Geçmiş Dönem Hareketleri nasıl kullanılır?

Açılış fişinde F9 Geçmiş dönem hareketleri penceresi ile muhasebe hesabına ait bakiye farklı dönemlerden geliyorsa tarih ve borç-alacak tutarının girişi sağlanır. Sistem işletmeninde tanımlı Yİ-ÜFE değerlerine göre endeks ataması yapılır.

2.91 sürüm ile satırda Geçmiş Dönem Tarihi bilgisinin listelenmesi sağlanmıştır.

179.01 hesap örnek olarak kullanılmıştır.

2024 dönemine devir yapıldığında muhasebe açılış fişinde endeks gelir mi?

Devir işlemiyle oluşan açılış fişinde, ilgili hareketlerin fiyat endeksi hesaplanarak otomatik olarak gelir, 2023 yılı enflasyon muhasebesi işlemleri yapıldı ise. Hesaplanan endeks kullanıcı tarafından değiştirilebilir. Ayrıca kullanıcı tarafından eklenen fiş ve hareketler için de endeks girişi yapılır.

Enflasyon farkları tek bir muhasebe hesabında izlenebilir mi?

Maliyet ve enflasyondan kaynaklanan farkların takip edilebilmesi için ilgili muhasebe hesaplarının altına alt hesap açılması ve fark mahsuplarının o alt hesaplarda takip edilmesi önerilir.

Enflasyon muhasebe kapsamında e-Defter verilmiş açılış fişinde endeks girişi yapılabilir mi?

e-Defter verilmiş aya ait açılış fişinde bir defalık data üzerinden giriş yapılması önerilir.

Enflasyon Muhasebesi Sık Sorulan Sorular - 2

Enflasyon muhasebesi neden uygulanır? Logo GO-Tiger ürün gruplarında hangi versiyondan itibaren enflasyon muhasebesi uygulaması yapılmaktadır ?

Enflasyon, paranın satın alma gücünün zamanla azalmasına neden olan ekonomik bir olgudur. Bu durum, işletmelerin mali durumunu etkileyebilir, bu nedenle enflasyon muhasebesi, finansal raporlamada bu değişiklikleri düzeltmek amacıyla kullanılır.

Enflasyon muhasebesi GO – Tiger ürün gruplarında 2004 yılında uygulanmaya başladığı andan itibaren versiyonlarımızda mevcut olup , 30.12.2023 tarihinde yayınlanan tebliğ çerçevesinde 2.90 ve üstü versiyonlarda uygulanmalıdır.

Muhasebe de atanacak fiyat endeksi parametresini Ay sonu seçmezsek olur mu?

VUK kapsamında uygulanan enflasyon muhasebesinde ÜFE ( yurtiçi üretici fiyat endeksi ) ay sonu endeks alınarak uygulanırken, TMS-TFRS uygulamasında  TÜFE ve aylık ortalama endeks dikkate alınarak uygulama yapılır.

Malzeme için dönem kapama varsa dönem kapama tarihi öncesine endeks atanır mı?

Dönem kapama kaydımız varsa bu tarih öncesine endeks atama işlemi yapılamaz.  Maliyetlendirme ile birlikte endeks giriş ve çıkış işlemleri üzerinden atanmaktadır.

Malzemeler için enflasyon farkları hangi raporlardan izlenebilir?

Malzemeler için yapılan endeks atama  sonrasında düzeltilmiş değerler özet maliyet analizi, ayrıntılı maliyet analizi ve envanter raporlarında listelenmektedir. İlgili raporların standart alanlarında yer alan düzeltilmiş değerler tasarıma eklendiğinde malzeme için öncesi ve sonrası şeklinde maliyet , envanter tutarı gibi kalemleri raporlamak mümkün olacaktır.

Sabit kıymetler için duran varlıklar enflasyon fark mahsuplaştırma yapıldı. Tekrar yapılabilir mi?

Aynı döneme ait yeniden fark mahsupları oluşturulamaz. Öncelikle amortisman tablosunda hesaplanan tutarlar geri alınmalıdır.

Elimizde excel tablosu var. Amortisman tablosunu programda nasıl girmeliyiz? Enflasyon muhasebesi amortisman tablosunu da kullanmalı mıyız? 

Sabit kıymet kayıtları programa geçmiş dönem bilgileri tanımlanarak girilebilir. Programa tanımlama sonrasında ki dönemler için hesaplamalar ve bu değerler üzerinden enflasyon muhasebesini uygulayabilirsiniz.

Sabit kıymet kayıtları için Enflasyon Amortisman  tablosunun kullanılmasına gerek yoktur.

Amortisman tablosu programda oluşturulmamış ve yeniden değerleme yapılmamıştır.2020 yılındaki endekse bakıp sonraki kısım için enflasyon muhasebesi uygulaması yapmamız gerekmez mi?

Enflasyon muhasebesi program üzerinden yapılacak ise , sisteme girişlerin yapılması gerekir. Sabit kıymet kayıtları için yeniden değerleme yok ise satınalma tarihindeki endeks değeri, yeniden değerleme var ise değerleme tarihindeki endeks değeri hesaplanır.

Duran varlıklar için enflasyon düzeltmesi ve yeniden değerleme birlikte yapılabilir mi?

Yeniden değerleme isteğe bağlı yapılmaktadır. Enflasyon muhasebesi zorunlu bir uygulamadır. Enflasyon muhasebesinin var olduğu dönemlerde yeniden değerleme yapılmaz.

Muhasebe hesaplarında parasal olmayan (borç) ve parasal olmayan(alacak) hesapları için giriş – çıkış hareketi nasıl tespit edilir ? Giriş – çıkış ilişkilendirme çalıştırıldığında mesajlar veriyor, neden?

Parasal olmayan (borç) tipindeki bir hesabın giriş hareketi borç hareketleri iken çıkış hareketi bu hesabın alacak çalıştığı hareketlerdir. Aynı durum parasal olmayan (alacak) tipindeki hesaplar içinde geçerlidir. Giriş hareketi alacak hareketleri iken çıkış hareketi borç çalışan hareketleridir.

Giriş – çıkış ilişkilendirme çalıştırıldığında alınan mesajlarda ilgili hesaba ait giriş hareketi olmadığında yada  giriş-çıkış ilişkisi kurulacak bir işlem olmadığında verilen mesajlardır.

Oluşan fark mahsubu envanter defterine nasıl yansır?

Stoklar açısından oluşan düzeltme değerleri envanter raporunda düzeltilmiş değerler olarak listelenebilirken , muhasebe tarafından eklenmiş olan fark mahsupları enflasyon düzeltme defterinden detaylı raporlanabilir.

Fark mahsuplarının mizan ve muavin defterde raporlanması ve burada ayrımının yapılabilmesi için geliştirme önümüzdeki versiyonlarda tamamlanmış olacaktır.

2023 Enflasyon düzenlemesi Bilanço üzerinde oluşacak rakamlardan yapılmak sureti ile stok haricindeki sermaye - sk gibi değerlerin alım zamanlarının girilmesi ve bunların orantılı değerlemesinden oluşacak denmektedir. 2023 Değerlemesinde bu değerleri 2023 açılış için mi yapılacak , bu durumda e-Defter ne olacak yoksa bilanço için bir geçmiş değerler girilip enflasyon tablosu mu oluşacak ?

 2023 için bilanço tablosunu düzeltilmiş değerler filtresiyle alabiliriz. Sermaye gibi kalemlerin 2023 açılış fişinde geçmiş dönem tarih bilgisi ve endeks kısmından verileri girilebilir. E-defter verilmiş aylarda fiş bütünlüğü bozulmadan açılış fişine bu değerler girilebilmektedir. Bunun dışında enflasyon fişi ile düzeltilmiş rakamlar direk girilerek kaydedilebilir. Sabit kıymetler ise sk modülünden yayınlanan tebliğde belirtilen kurallar çerçevesinde düzeltilerek fark mahsupları oluşturularak bilançoya yansıtılmaktadır.

Muhasebe hesaplarında Enflasyon Fark Hesabı kısmının toplu olarak güncellenebileceği bir alan yok bu kısım her hesap için tek tek yapılmak zorunda bırakılmış, neden?

Her hesap için bir fark hesabı tanımı yapıldığından muhasebe hesap planı içerisinde fark hesabı seçilmek durumundadır.

Geçmiş yıl hareketleri neden tek bir satırmış gibi değerlendirildi. Örneğin 500 hesabın 10 farklı geçmiş dönem hareketi ve bunların endeksleri nasıl girilecek?

Açılış fişinde 2023 yılı için e-defter verilmiş olması nedeniyle tek satır girilmekte .Yada sermaye hesabı için enflasyon fişi girilerek endeks ataması yapılmadan düzeltmiş değerler bilanço tablosuna yansıtılabilir. 2024 açılışında sermaye hesabı geçmiş dönem bilgileri ve endeks değerleri ile istenirse parçalı halde kaydedilebilir.

Demirbaşlardan bazılarını enflasyon düzeltmesi dışında bırakmak istiyoruz ancak yapamıyoruz. Bunu nasıl yapabiliriz?

Enflasyon fark mahsuplaştırması filtrelerinden sabit kıymet veya sabit kıymet kayıt kodu filtreleri ile özelleştirilebilir. Önümüzdeki versiyonlarda sabit kıymet özel kodu seçeneği ile filtrelenmesi  de sağlanacaktır.

Amortisman tablosunda değerleme işlemleri muhasebe kodları kısmına bağlanmış ancak kartlara sonradan muhasebe kodları tanımlandığında bu kodların amortisman hareketlerine aktarılması için bir alan yok, müşteri kartlara tanım yapılsa da amortisman tablosuna gelip tek tek bu kodları yine seçmek durumunda bırakılmış, öndeğerleme alanında sabit kıymet amortisman tablosu ile ilgili bir güncelleme alanı yok.

Enflasyon düzeltmesi öncesinde amortisman tabloları muhasebeleştirme yapılmamış olabiliyor.  Bu nedenle hesap kodları muhasebe kodları penceresinden okunmaktadır.

Muhasebe bağlantı kodları üzerinden tanımlama yapılmış ise parametrik olarak amortisman tablosu muhasebe kodlarına yazılmaktadır. Kartlara tanım yapılmış ise öndeğerleme işlemi ile muhasebe kodları atanmaktadır.

Envanter bölümünde 4 bin kalem 50 farklı ambarda stoğumuz bulunuyor. Stok modülünde malzemelerimizi nasıl düzeltebiliriz ? Sabit kıymet modülünde bulunan sabit kıymetlerimizin güncel değerlerini sabit kıymet modülünde nasıl düzeltebiliriz ?

Malzeme yönetimi parametrelerinde fiyat endeksi atama türünü belirledikten sonra maliyetlendirme servisi yada cost çalıştırıldığında filtrelerde yer alan fiyat endeksi atansın : evet seçilmesi durumunda seçilen düzeltme tarihine göre hareketlere endeks atama işlemi gerçekleştirilmektedir.

Yine sabit kıymet modülünde yer alan duran varlık fark mahsuplaştırma işlemi ile de sabit kıymetlerimizin düzeltilmesi sonrasında oluşan değerlerin muhasebeleşmesi sağlanmaktadır.

Sabit kıymetlerini Excel de takip eden müşterilerimiz mevcut. Enflasyon düzelmesi ile birlikte sabit kıymetlerini Logo ya aktarım ile ilerlemek istiyoruz. Excel de bulunan sabit kıymetleri 01.01.2023 itibariyle Logo dan devam edecek geçmiş dönem amortisman tutarını da yazarak içeri girdiğimizde hesaplamaları devam ettirebiliyoruz fakat yeniden değerlemeden faydalanmış müşterilerimizde değerleme tarihinin öncesine gitmeden enflasyon düzeltmesi yapıldığında değerleme tarihinden başlaması gerektiği için bu bilgiyi nasıl sisteme verebiliriz ve yeniden değerleme öncesine gitmemesini sağlayabiliriz ? Yoksa geçmiş dönemlere hesaplamayı programda yapmak gerekiyor mu?

Yeniden değerlemelerinizi ürün dışında yaparak programa geçiş yaptığınızda, geçmiş dönem bilgileri girilerek , sisteme bu kayıtlar için yeniden değerleme yapıldığı tarihi tanımlamanız gerekir.

https://docs.logo.com.tr/pages/viewpage.action?pageId=22281552 sayfasından işlem adımlarını kontrol edebilirisiniz. Enflasyon fark mahsuplaştırması işlemi ile yeniden değerleme tarihi alınarak endeks katsayısı hesaplanmaktadır.

Mali dönem bağımlı firmalarda 2023 sonu enflasyon değerlemesi rakamlarının özellikle sabit kıymet işlemleri için bir sonraki yılda aktarımı nasıl olacak yada 2024 yılında 2023 yılı aralık ayı değerleme rakamlarını yeniden hesaplatabilecek miyiz ?

Sabit kıymet enflasyon düzeltmesi öncesi firma kopyala işlemi yapıldığında seçime göre tüm sabit kıymetler yeni firmaya kopyalanmaktadır.2023 dönemine ait firmada düzeltme işlemlerini yaparak, tablo yediğini alıp, 2024 yılı firmasına aktarılabilir.2024 döneminde 2023 Aralık ayı düzeltmesi yapılabilir. Enflasyon fark muhasebe kaydı 2024 yılı olacaktır.

Standart envanter ile enflasyon envanteri arasındaki farkların bulunduğu rapor alınabilmeli.

Envanter raporunun standart alanlarında ortalama endeks, düzeltilmiş envanter tutarı gibi düzeltme işlemini ifade eden alanlar mevcuttur. Rapor tasarımına bu alanlar eklendiğinde standart rakamlar ile düzeltilmiş değerleri bir arada raporlamak da mümkün olacaktır.

Stok düzeltmeleri hangi yöntemle yapılmalı ?

30.12.2023 tarihinde yayınlanan tebliğde “ 213 sayılı Kanunun mükerrer 298 inci maddesinin (A) fıkrasının (5) ve (8) numaralı bentleriyle Hazine ve Maliye Bakanlığına verilen yetkiye istinaden;

1. Basit ortalama yöntemi,

2. Stok devir hızı yöntemi,

olmak üzere iki tür toplulaştırılmış yöntem belirlenmiştir. “  

Bu yöntemler doğrultusunda stoklar için düzeltme işlemleri yapılmalıdır.

Özellikle enterprise ürünü kullanıp üretim yapılan firmalarda her 3 ayda bir maliyetlendirme servisi ile cost çalıştırılır ve bu rakamlara göre maliyet raporları alınarak dönem kapatılır. Enflasyon Muhasebesinde endeks atamak için maliyetlendirme servisi yada cost'u tekrar çalıştırmak gerekiyor. Bu servisler çalıştırıldığında mevcut olan maliyetleri ezeceği için sorunlar olacağını düşünüyoruz. Bu durumda ne yapılması gerekiyor?

Enflasyon ile ilgili düzeltme - taşıma işlemlerine ait raporlamalar geçici vergi dönemlerinde beyan edileceğinden üç aylık maliyetlendirme ve endeks atama işlemlerinde dönem kapama işlemleri birlikte yapılabilir. Aylık yapılması durumunda ise dönem kapama tablosunda mutlaka ortalama endeks verisinin bulunmasını sağlayacak katsayının oluşmuş olması gerekmektedir.

Maliyet ile birlikte endeks atanması şu aşama da çıkış işlemleri açısından maliyet yöntemlerinin de göz önünde bulundurulması ile mümkündür.

Enflasyon düzeltmesi işlemi 2023 açılış/kapanış işlemlerinden sonrasında mı yapılmalıdır yoksa öncesinde mi yapılmalıdır? 

2023 kurumlar vergisi beyannamesi düzeltilmemiş rakamlar ile verilebilir.Ancak  geçici için düzeltilmiş değerler ile devam etmek gerektiğinden açılış rakamlarının düzeltilmiş haliyle 2024 e giriş yapmak faydalı olacaktır.

Büroda Muhasebe yapıyoruz. 255 hesapta birden fazla kart açmak zorunda kalıyoruz. Enflasyon düzeltmesi yapılırken bağlantı/kontroller, Enflasyon fark hesabı 255.99 gibi bir hesaba toplu olarak değil de ,her karta kendi bağlantısı verilerek yapılabilir mi? Örnek kayıt 255.10.001 ise Enflasyon fark hesabı da 255.10.001 şeklin de olabilir mi?

Enflasyon fark hesabı olarak hesabın kendisi seçilemez. Farklı bir muhasebe hesabı seçilmelidir.

"Duran Varlık Enflasyon Düzeltme Fark Mahsuplaştırması" çalıştırdım. Muhasebeye fiş getirmedi .Parametrelerde Enflasyon Düzeltmesi Uygulanacak , Sabit kıymet kartlarında Alış, Amortisman gider, Birikmiş Amortismanlar hesabı ve Muhasebe parametrelerinde 698 seçilmiş durumda. 

Enflasyon muhasebesinde kullanılacak endeks seçili ve değerler girilmiş olmalıdır. Amortisman tablosunda düzeltme yapılacak satırda muhasebe kodlarının dolu olması gerekir. Birikmiş amortisman ve satınalma muhasebe kodlarında  enflasyon fark hesaplarının tanımlı olması gerekmektedir. 

Sabit kıymetlere endeks ataması nasıl olacak ? 

Sabit kıymet modülü altından Enflasyon Düzeltme Fark Mahsuplaştırması işlemi ile endeks katsayısı hesaplanarak, hesaplanan katsayı üzerinden sabit kıymet değeri ve amortisman tutarında enflasyon düzeltmesi yapılmaktadır.

Avanslar ve Depozitolar için parasal olan, parasal olmayan olarak ayrımında olarak tam ölçüt nedir? Nasıl ayırabiliriz?

30.12.2023 tarihinde yayınlanan tebliğde  “Enflasyon düzeltmesi yapmak durumunda olmayanlarca verilen veya alınan Avanslar

MADDE 22- (1) Avanslar esas itibarıyla parasal bir mahiyet taşımakla birlikte, ilgili olduğu kıymete bağlı olarak parasal olmayan kıymet de olabilmekte, parasal olmayan bir mahiyet taşıması durumunda da düzeltmeye tabi tutulmaları gerekmektedir.

Benzer şekilde enflasyon düzeltmesi yapmak durumunda olmayanlarca (genel ve özel bütçeli kuruluşlar gibi) verilen veya alınan avanslar da parasal olmayan kıymet mahiyeti taşımaları durumunda, enflasyon düzeltmesine tabi tutulacaklardır. 

Yine    “ Pasif kalemlere ait enflasyon fark hesabında yer alan değerler

MADDE 54- (1) Pasif kalemlere ait enflasyon fark hesapları, herhangi bir suretle başka bir hesaba nakledildiği veya işletmeden çekildiği takdirde, bu işlemlerin yapıldığı dönemlerin kazancı ile ilişkilendirilmeksizin, bu dönemde vergiye tabi tutulacaktır.

Ancak, avanslar, depozitolar, hakedişler ve sabit kıymet yenileme fonu gibi işleyişi gereği ilgili olduğu hesaplara aktarılarak kapatılması mümkün olan hesapların kapatılması durumunda, bunlara ait enflasyon fark hesapları işletmeden çekilmiş sayılmaz.

213 sayılı Kanunun mükerrer 298 inci maddesinin (A) fıkrasının (5) ve (7) numaralı bentleri uyarınca, öz sermaye kalemlerine ait enflasyon farkları düzeltme sonucu oluşan geçmiş yıl zararlarına mahsup edilebilir veya kurumlar vergisi mükelleflerince sermayeye ilave edilebilir; bu işlemler kâr dağıtımı sayılmaz “   ifadesi ile açıklanmıştır. 

Ayrıca “ Parasal olmayan alınan depozito ve teminatlar ile avanslar, nakit olarak ödenmiş sermaye, hisse senetleri ihraç primleri, hisse senedi iptal kârları için; tahsil tarihi.

Parasal olmayan verilen depozito ve teminatlar ile avanslar için; ödeme tarihi. “ baz alınacaktır.

Yevmiye madde numaralama işlemi sonrası enflasyon muhasebesi fişine numara vermiyor? 2023 yılındaki açılış fişine endeks değerinin manuel yazılması gerektiğini belirttiniz. Buraya yazılacak değer neye göre hesaplanarak yazılacak?

Enflasyon fişi 2.93.00 sürümüyle birlikte yevmiye numaralandırma işlemine dahil edilecektir. 2023  yılındaki açılış fişine endeks atama işleminde Ocak 2023 endeksini kullanmak anlamlı olacaktır.Ayrıca farklı kalemlerin değerlendirmesiyle oluşan 500- sermaye hesabı gibi değerler için de hesaplanarak bulunan değerlerin toplamı yazılmalıdır.

Muhasebe – işlemler - giriş çıkış hareketlerinin ilişkilendirmesinde mali dönemden bağımsız olanlar tüm yılları tek tek mi yapmalı, yoksa son 2023 yılı yazılması yeter mi?

Muhasebe mevzuat açısından yıl kapanışı yaptığından 2023 için yapılması yeterli olacaktır.

Duran varlık Enflasyon düzeltme fark mahsuplaştırması işlemleri" sonucunda oluşan fiş türü neden mahsup fişi, "enflasyon düzeltme fişi" türünde oluşması sağlanabilir mi? Gerek mizan gerekse bilançoda işlemler ayrılamıyor bu şekilde olduğunda.

Programda  tüm modüllerde enflasyon düzeltme işlemi sonucu , genel muhasebeye mahsup fişi oluşmaktadır. Enflasyon muhasebesi  fişi elle düzeltme yapacağınız kayıtlar için kullanılmaktadır.Bilanço da düzeltilmiş değerler basımı  filtre seçeneğine göre düzeltilmiş değerler bölümünde gösterilir. Tarihsel değerlere oluşan fark mahsubu yansımaz.

Fark mahsuplarının mizan ve muavin defter de raporlanması ve burada ayrımının yapılabilmesi için geliştirme  önümüzdeki versiyonlarda tamamlanmış olacaktır.